1. Γενικά στοιχεία & γεωγραφία
Η Λιθακιά είναι ένα γραφικό χωριό στα νοτιοανατολικά του νησιού της Ζακύνθου, ανήκει στον Δήμο Ζακύνθου και στη Δημοτική Ενότητα Λαγανά.
Χτισμένο στους πρόποδες βουνού και με θέα προς τον κόλπο του Λαγανά, είναι από τα παλαιότερα και πιο σημαντικά χωριά του νησιού
Το υψόμετρό του ανέρχεται στα περίπου 94 μέτρα. Ο μόνιμος πληθυσμός του, σύμφωνα με την απογραφή του 2021, είναι 1 302 κάτοικοι, μία μείωση από το 1 478 του 2011.
2. Ιστορία, πολιτισμός και αρχιτεκτονική
Η Λιθακιά διαθέτει πολιτισμική αξία, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το αρχοντικό της οικογένειας Μεσσαλά — ένα εξαίρετο δείγμα Ζακυνθινής αρχοντικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα, το οποίο αποκαταστάθηκε στα τέλη του αιώνα αυτού
3. Πυρκαγιά Αυγούστου 2025 – Καταστροφές & αντιδράσεις
Τον Αύγουστο του 2025, ξέσπασε μεγάλη πυρκαγιά που οδήγησε σε εκκενώσεις των γειτονικών περιοχών Αγαλά και Κερίου. Οι Ζακυνθινοί, συγκλονισμένοι, οργάνωσαν λιτανεία πεζοί στους δρόμους με εικόνες και λείψανα, ζητώντας θεία βοήθεια για να σταματήσει η φωτιά.
Η μάχη ήταν σκληρή: πάνω από 86 πυροσβέστες, 28 οχήματα, 4 ομάδες πεζοπόρων, 12 αεροσκάφη και 4 ελικόπτερα επιχειρούσαν παράλληλα .
Η Πυροσβεστική ανέπτυξε τη μέθοδο του αντιπύρ (controlled backfire), όπου εκτελείται ελεγχόμενη καύση για να δημιουργηθεί ζώνη ασφαλείας και να ανακοπεί η φωτιά. Πρόκειται για τακτική σπάνια εφαρμοζόμενη στην Ελλάδα, αλλά κρίσιμη στη συγκεκριμένη περίπτωση.
4. Ο ρόλος του “Lounge Hub” εν μέσω κρίσης
Ως “Lounge Hub”, η Λιθακιά θα μπορούσε να εξελιχθεί σε κέντρο χώρο συνάντησης, αναψυχής, προβληματισμού και αλληλεγγύης — ειδικά σε περιόδους κρίσης.
- Πολιτιστικά, το αρχοντικό Μεσσαλά θα μπορούσε να μετατραπεί σε πολιτιστικό κέντρο ή έκθεση για την ιστορία της περιοχής.
- Κοινωνικά, η Λιθακιά μπορεί να αναδειχθεί ως σημείο προβολής και ευαισθητοποίησης γύρω από την αντιμετώπιση πυρκαγιών, χρησιμοποιώντας την εμπειρία του αντιπύρ ως εκπαιδευτικό παράδειγμα.
- Ψυχολογικά, σε δύσκολες στιγμές όπως αυτή της πυρκαγιάς, μπορεί να λειτουργήσει ως ζωντανό παράδειγμα κοινοτικής αλληλεγγύης — όπως φάνηκε και από την λιτανεία.
5. Κομβικά ζητήματα για ένα τέτοιο hub
- Ανάγκη για βελτιωμένη αντιπυρική υποδομή και εκπαίδευση κοινού
- Προώθηση της περιοχής ως τουριστικό και πολιτιστικό προορισμό με υπαίθριες δραστηριότητες, ιστορικές διαδρομές, τοπική κουζίνα
- Οργάνωση εκδηλώσεων, workshops, εκπαιδευτικές δράσεις για εθελοντές, σχολεία, πυροσβέστες
- Διασύνδεση με φορείς (Πολιτική Προστασία, Δήμος, Φορείς Τουρισμού) για οργανωμένη ανάπτυξη
Συμπέρασμα
Η Λιθακιά Ζακύνθου διαθέτει ταυτόχρονα παράδοση, τοπική ομορφιά, αξιόλογη αρχιτεκτονική κληρονομιά και πρόσφατο ιστορικό τραύμα από τη φωτιά του Αυγούστου 2025 — στοιχεία που την καθιστούν ιδανικό σημείο για να μεταμορφωθεί σε Lounge Hub: ένα σημείο αναψυχής, μνήμης, εκπαίδευσης και αναγέννησης.
Λιθακιά Ζακύνθου από ψηλά – Η εικόνα μετά τη χθεσινή φωτιά (Drone Video)
επιμέλεια Κεφαλληνός Κυριάκος.
